Το PET-Scan έχει πλέον ενσωματωθεί ως απεικονιστική μέθοδος στον καθορισμό της θεραπευτικής στρατηγικής αλλά και την σταδιοποίηση των κακοήθων λεμφωμάτων. Ωστόσο ο ρόλος του ποικίλει ανάλογα με τον ιστολογικό υπότυπο της νόσου, γεγονός που οφείλεται στη διαφορετικήπρόσληψη της 18-FDG από τα νεοπλασματικά κύτταρα του εκάστοτε τύπουλεμφώματος. Έτσι, κατά το χρόνο της διάγνωσης, το PET-Scan είναι πρακτικά θετικό σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις λεμφώματος Hodgkin (HL), διαχύτου λεμφώματος από μεγάλα Β-κύτταρα (DLBCL), οζώδους λεμφώματος (FL) και λεμφώματος από κύτταρα του μανδύα (MCL). Στους λοιπούς υποτύπους το PET-Scan αποβαίνει θετικό σε άλλοτε άλλο ποσοστό περιπτώσεων όχι όμωςστο σύνολο αυτών.
Σύμφωνα με διεθνείς προτάσεις, η διενέργεια PET-Scan είναι επιθυμητή – αλλά όχι αναγκαία- κατά την αρχική σταδιοποίηση του λεμφώματος Hodgkin και των DLBCL, ενώ θεωρείται απαραίτητη κατά την επανεκτίμηση μετά από θεραπεία. Παρά την υψηλή συγγένειά τους προς την 18-FDG, στα οζώδη λεμφώματα (grade 1 και 2) και το λέμφωμα από κύτταρα του μανδύα ο ρόλος του PET-Scan κατά την αρχική σταδιοποίηση και την επανεκτίμηση μετά από θεραπεία δεν είναι σαφώς καθορισμένος, γεγονός που κυρίως οφείλεται στο ότι τα εν λόγω νοσήματα είναι ανίατα και πρακτικά όλοι οι ασθενείς υποτροπιάζουν σε άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα.
Στα λεμφώματα με χαμηλότερη συγγένεια προς την 18-FDG ο ρόλος του PET-Scan είναι ακόμη πιο ασαφής. Ανεξαρτήτως υποτύπου η διενέργεια PET-Scan δεν ενδείκνυται ως μέθοδος ρουτίνας για τη μακροχρόνια παρακολούθηση των ασθενών με λεμφώματα που ευρίσκονται σε ύφεση.
Στο λέμφωμα Hodgkin, σε σύγκριση με τη συμβατική σταδιοποίηση, το PETScan μπορεί να οδηγήσει ένα ποσοστό ασθενών σε άνοδο του σταδίου, ενώ ένα λίγο μικρότερο ποσοστό ασθενών ενδέχεται να υποσταδιοποιηθεί. Μετά το πέρας της χημειοθεραπείας με ABVD ή και εντατικότερα σχήματα, η παραμονή θετικού PET-Scan συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εξέλιξης της νόσου, το μέγεθος του οποίου ποικίλει σε διάφορες μελέτες, ακόμη και εάν ακολουθήσει ακτινοβόληση. Η διενέργεια PET-Scan μετά από 2 μόνο κύκλους ABVD (PET-2), αν και δεν έχει ευρέως καθιερωθεί ως συνήθης πρακτική, φαίνεται ότι παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου. Έτσι 95% περίπου των ασθενών με προχωρημένο στάδιο και αρνητικό PET-2 παραμένουν ελεύθεροι νόσου στα 2 έτη έναντι μόνο 10-15% αυτών με θετικό PET-2. Το PET-2 έχει προγνωστική σημασία και για τους ασθενείς αρχικών σταδίων αν και οι παρατηρούμενες διαφορές δεν είναι τόσο εκσεσημασμένες, λόγω των πολλών ψευδώς θετικών ευρημάτων. Βάσει αποτελεσμάτων μη τυχαιοποιημένων μελετών, η εντατικοποίηση της θεραπείας ή η αποκλιμάκωσή της σε ασθενείς με θετικό ή αρνητικό PET-2 αντίστοιχα _______ενδέχεται να βελτιώσει την έκβαση των ασθενών με λέμφωμα Hodgkin προχωρημένων σταδίων, το ερώτημα όμως θα απαντηθεί οριστικά με βάση τα αποτελέσματα τωντρεχουσών τυχαιοποιημένων μελετών.
Όσον αφορά τα DLBCL, η συμβολή του PET-Scan στην σταδιοποίηση καιεπανεκτίμηση της νόσου μετά το πέρας της χημειοθεραπείας είναι εν γένει
παρόμοια με το λέμφωμα Hogdkin. Παρά τα πολύ ενθαρρυντικά αρχικά αποτελέσματα για το ρόλο του PET-2, αρκετές μελέτες αποκαλύπτουν πολλές περιπτώσεις ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων, τα οποία δυσχεραίνουν την απόφαση για πρώιμη τροποποίηση της θεραπευτικής αγωγής, ιδιαίτερα μάλιστα μετά την ενσωμάτωση του Rituximab.
Η παραμονή θετικών ευρημάτων στο PET-Scan, όταν αυτό διενεργείται μετά τη χημειοθεραπεία διάσωσης και πριν την αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων (ASCT), συνδέεται με σημαντική ελάττωση της πιθανότητος ίασης σε ασθενείς με πρωτοπαθώς ανθεκτική νόσο ή υποτροπή λεμφώματος Hodgkin ή DLBCL. Παρ’ όλα αυτά, η παρατήρηση ότι ένα ποσοστό ασθενών (10-40%) επιτυγχάνουν πλήρη ύφεση διαρκείας (και ενδεχομένως ιώνται) δεν δικαιολογεί την ακύρωση της αυτόλογης μεταμόσχευσης στους ασθενείς που παραμένουν PET-θετικοί μετά από τη συμβατική θεραπεία διάσωσης.
Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει τέλος να γίνει στη συμβολή του PET-Scan στην ανίχνευση της ιστολογικής μετατροπής επί λεμφωμάτων χαμηλής κακοηθείας, η οποία βασίζεται στην τιμή του SUV.
Όσον αφορά τον χρόνο τέλεσης του PET-Scan μετά το πέρας της θεραπείας, η εξέταση θα πρέπει να διενεργείται τουλάχιστον 3 εβδομάδες μετά τη χημειοθεραπεία και κατά προτίμησιν 8-12 εβδομάδες μετά το πέρας τυχόν ακτινοθεραπείας, ώστε να ελαχιστοποιηθεί το ενδεχόμενο ψευδώς θετικών ευρημάτων.
Συμπερασματικά, το PET-Scan έχει στρατηγική θέση κυρίως στην αξιολόγηση της ανταπόκρισης των λεμφωμάτων στην εφαρμοζόμενη θεραπεία, ενώ η σημασία του για την πρώιμη τροποποίηση της θεραπευτικής στρατηγικής βρίσκεται από εντατική διερεύνηση. Προς το παρόν η κύρια συμβολή του επικεντρώνεται στο λέμφωμα Hodgkin και τα DLBCL. Θέματα που προκαλούν προβληματισμό αποτελούν μεταξύ άλλων τα ψευδώς θετικά ευρήματα και ο ακριβής ορισμός του «θετικού ευρήματος». Η ολοκλήρωση τυχαιοποιημένων μελετών για την τροποποίηση της θεραπείας ανάλογα με τα ευρήματα του ενδιαμέσου PET-Scan αναμένεται να διαμορφώσει πιο συγκεκριμένες θεραπευτικές στρατηγικές.
Πηγή:hygeia.gr